De ups en downs van zwanger zijn.

Vóór ik 7 jaar geleden voor het eerst zwanger werd, las ik overal dat mijn zwangerschap een magische tijd zou zijn, dat ik zou stralen, dat het heerlijk zou zijn om mijn baby te voelen bewegen, dat ik er geweldig zou uitzien. En op de achtergrond zag je foto's van rustige, glimlachende moeders met hun handen op hun buik, badend in een zacht, bijna goddelijk licht.

Helaas: ik ben niet iemand die dolgraag zwanger is. Voor mij geldt jammer genoeg het tegenovergestelde: ik vind zwanger zijn niet leuk. Toch niet toen ik zwanger wás.

Voor mij was een zwangerschap eerder een lange periode van ongemak en pijn, een periode van te weinig ruimte in/voor mijn eigen lichaam. Ik had constant het gevoel dat ik vaak minder waard was: op mijn werk, fysiek, mentaal en psychisch.

Ik heb vijf zwangerschappen gehad. Slechts twee daarvan zijn voldragen. Over die twee wil ik het hier hebben. Mijn eerste zwangerschap liet veel ruimte voor al het nieuwe dat voor de allereerste keer gebeurde. Daardoor verdween het algemene ongemak een beetje op de achtergrond. Maar mijn tweede zwangerschap? Die was veel minder prettig. Toch was er eigenlijk niets aan de hand: de baby was gezond, we keken er reikhalzend naar uit en technisch gezien ging alles uitstekend qua ontwikkeling.

Begrijp me niet verkeerd: telkens ik erachter kwam dat ik zwanger was, was ik echt immens gelukkig. Daar valt niets negatiefs over te zeggen. Ontdekken dat je zwanger bent is een mooi, magisch en ontroerend moment en ik krijg al kippenvel door het hier gewoon neer te schrijven. Ik herinner me elke keer alsof het gisteren was.

Maar, als die fijne verrassing van het eerste besef eenmaal voorbij was, begon het: de eerste maanden. Mijn lichaam veranderde telkens heel snel: het was de periode van misselijkheid, intense vermoeidheid en vooral de angst dat er iets zou mis gaan.

Tijdens die eerste drie maanden voelde ik me ook telkens erg eenzaam. Omdat ik verschillende miskramen had gehad, wachtte ik om mijn familie het nieuws te vertellen tot ik zeker wist dat alles in orde was. Omgaan met de blijdschap van mensen en daarna met hun mogelijke verdriet, terwijl ik dan mijn eigen gezicht in de plooi zou moeten houden, dat kon ik gewoon niet aan. Dus bleef ik de eerste drie maanden erg op mezelf, en probeerde ik op het werk mijn vermoeidheid, angst en misselijkheid meester te blijven.

Dan moet je ook nog melden aan je baas dat je zwanger bent … In theorie is dat fijn nieuws, maar in de praktijk niet echt.

Ik moest bij deze 2 zwangerschappen telkens stoppen met werken toen ik 5 maanden zwanger was. Eerlijk gezegd was dat best vervelend. Ik vond het zelfs oneerlijk. Het was niet leuk om te moeten stoppen met werken omwille van mijn zwangerschap. Die stop kostte mij veel, en niet enkel financieel.

Ik ben namelijk actrice. Stoppen met werken resulteert in die sector heel snel in onzekerheid. Je bent snel uit de running, want je baan zit niet op jou te wachten na je zwangerschapsverlof. Je weet nooit zeker of je weer werk krijgt als je terugkomt.

Voor deze 2 zwangerschappen heb ik mijn werk meer dan 2 jaar moeten onderbreken, want naast de zwangerschap en het zwangerschapsverlof was er het probleem dat we geen crèche vonden totdat de kinderen 8 maanden oud waren.

In die tijd kon mijn vriend 2 nieuwe bedrijven opstarten. Ik ben ontzettend trots en blij voor hem, maar ik begrijp ook dat vrouwen steeds minder geneigd zijn om moeder te worden. Er wordt immers weinig gedaan om alles wat je als vrouw verliest te compenseren, vooral op het gebied van carrière.

(Zoals je je kunt voorstellen, was ik niet bepaald vrolijk door het feit dat de hele zorg voor de kinderen op mijn schouders terechtkwam. Bovendien ging mijn lichaam door een echte emotionele omwenteling).

Ik vond het niet erg om mijn lichaam tijdens mijn zwangerschap te zien veranderen. Omdat ik dat geruststellend vond. Het was een teken dat de zwangerschap goed ging. Maar het gevóél in mijn veranderde lichaam, dát was heel anders.

Voor mij werd het echt ingewikkeld als mijn buik, de échte buik, zichtbaar werd. En van buiken weet ik nu eens álles. De mijne werd bijna onmiddellijk een grote, ronde bal. Ik droeg hem voor me uit. Op 4 maanden was hij even groot als wat sommige vrouwen op 6 of 7 maanden hebben. Daar had je mijn buik, en daarachter kwam ik.

En met die buik kwam ook ... de ligamentpijn. In mijn geval was die telkens extreem pijnlijk, vanwege een genetische aandoening. Naarmate de zwangerschap vorderde, werd het moeilijker om te lopen, want bij elke stap was de pijn intens. Te lang staan deed pijn, te lang zitten deed pijn, lopen deed pijn, zelfs zwemmen deed pijn.

Ik heb natuurlijk verschillende steungordels en fysiotherapie geprobeerd. Dat hielp een beetje, maar de enige oplossing om het echt te doen stoppen en weer normaal te kunnen lopen, was bevallen. Ik moest dus “geduld hebben”, zoals ze zeggen.

Kortom, ik had een vermoeid, zwaar en log lichaam, en voelde bijna constant pijn.

Al snel kreeg ik het benauwd in mijn lichaam en voelde ik me zwaar en onhandig. Ik ben in principe slank, beweeglijk, actief en geconcentreerd, maar telkens ik zwanger was, voelde ik me voor de helft een zware balk en voor de andere helft een betonblok.

Ik was langzaam en onhandig en botste tegen deurkozijnen en meubels. Het leek wel alsof mijn hersenen de nieuwe dimensies van mijn lichaam niet goed hadden opgemeten.

Mijn brein was op vakantie zonder een retourticket te boeken ...

Dus bewaarde ik mijn sleutels in de koelkast en legde het brood bij de pannen. Nee, echt, soms was ik zo afgeleid dat ik er bang van werd.

Soms verlangde ik zo naar een beetje intimiteit met mezelf dat ik wou dat ik mijn dikke buik ergens kon opbergen voor een paar uur, om alleen te zijn met mezelf.

Ik kwam in de verdrukking, voelde me overvol, alsof er niet genoeg ruimte was voor mezelf. Iets raakte me van binnenuit, ‘verplaatste’ mijn organen, en ik werd 's nachts wakker gemaakt door mijn ‘medebewoner’ met onwaarschijnlijke werkuren.

Voor beide zwangerschappen veranderde “mijn lichaam” in “dit lichaam”, alsof ik binnenin stilletjes afwachtte, tot ik mijn eigen vormen weer voor mezelf kon opeisen.

Ik zat vast in een lichaam dat niet meer van mij was, dat ik niet meer herkende.

Ik werd gekoloniseerd; mijn lichaam, mijn hersenen, mijn hele wezen stond in dienst van mijn zwangerschap. Wat eigenlijk heel goed en sterk is, maar ik vond het toch eerder een soort gevangenschap.

Op het moment van de zwangerschap kénde ik de baby in mij niet en was hij een kleine vreemdeling, die mijn leven en mijn slaap beheerste, mijn blaas in de war bracht, mijn voeten deed opzwellen, me dwong om mezelf in te smeren met olie, door wie ik minder mocht eten ...

Maar ik nu naar mijn zoon kijk, weet ik dat – als ik hem had kunnen leren kennen vóór hij in mij kwam wonen – het samenwonen fijner zou geweest zijn. Want, dat is wat van iemand houden met je doet.

Je kan dus gerust zijn, lieve mama-in-spe. Ben je op dit moment zwanger en voel je nu wat ik toen voelde? Weet dan dat alles verandert zodra je kind geboren is. Want dan ontmoeten we mekaar eindelijk en verovert het ons moeiteloos.

Een van de moeilijkste veranderingen tijdens mijn zwangerschappen? Dat was mijn relatie tot eten. Die veranderde namelijk helemaal.

Ik ben altijd al een lekkerbek geweest, maar tijdens mijn zwangerschap nam dat echt gigantische vormen aan. Ik had de hele tijd honger en voelde me nooit voldaan. Het enige waaraan ik kon denken was eten en dát kon ik tot ik buikpijn kreeg. En natuurlijk smachtte ik naar zoet, vet én zout.

Zodra een maaltijd voorbij was, dacht ik alweer aan wat ik de volgende keer zou gaan eten. Het was als een impuls die ik nauwelijks onder controle had. Eten werd zowel een goedmakertje als de basis van een enorm schuldgevoel. En elke kilo die er bijkwam, betaalde ik met extra pijn aan mijn gewrichtsbanden.

Je kan het je voorstellen: de kilo’s vlogen erbij. Bij mijn oudste kind was ik tijdens mijn hele zwangerschap 9 kg aangekomen, zonder er iets speciaals voor te doen. Maar bij onze jongste was ik op 4 maanden al 11 kg aangekomen.

Boodschappen doen, uit eten gaan, een reclame voor voeding zien … het werd allemaal een beetje pijnlijk, want overal zag ik eten en ik wilde het allemaal hebben.

Ik moest mezelf dwingen om voor normale, uitgebalanceerde hoeveelheden te gaan. Daardoor voelde ik me voortdurend 'behoeftig' en gefrustreerd, omdat ik nooit een voldaan gevoel had.

Na veel moeite en frustratie kwam ik in totaal 17 kg aan. Op zich is dat eigenlijk helemaal niet zo veel en er is ook niets abnormaals aan dit extra gewicht. Maar voor mij was het moeilijk om ermee om te gaan.

Mijn haat-liefdeverhouding met eten eiste het uiterste van mijn geest. Ik raakte in een soort spiraal terecht die me naar beneden trok.

Je kent het wel, een soort monstertje in je hoofd dat zegt:

“Je bent dik, je bent lelijk en je bent een slechte moeder, want je bent niet in staat om te stoppen met eten, zelfs niet voor je baby. Je wordt nooit meer slank, je krijgt je oude lichaam nooit meer terug, je gaat nooit meer aan werk geraken.”

Ik voelde me schuldig en kwam in een depressie terecht.

Ik sloot me elke dag een beetje meer op, eerst in mijn huis, toen in stilte. Ik wilde niet meer dat iemand een foto van me maakte, ik wilde niet dat iemand me zwanger zag, want ik wilde niet dat iemand me dik zag. Ik herkende mezelf niet meer en kon mezelf niet uitstaan. Het verdriet had gewonnen.

Ik hield niet van zwanger zijn. Ik verafschuwde het, terwijl iedereen er zo van leek te genieten.

Ik voelde me geïsoleerd, gefrustreerd, gevangen in mijn eigen lichaam. Ik had de indruk dat de buitenwereld er niks van begreep en dat de maatschappelijke verwachtingen van 'vervuld moederschap' totaal niet overeenkwamen met mijn ervaringen.

Ik voelde me niet echt gesteund, omdat ik overal de druk voelde om 'gelukkig' te zijn en te 'stralen'. Dat maakte mijn verdriet natuurlijk alleen maar groter.

Ik herinner me ook dat ik me schuldig voelde, omdat ik niet van de zwangerschap genoot. Net of ik de rol van aanstaande moeder niet zou aankunnen.

Maar … Het is belangrijk om te onthouden dat elke ervaring uniek is en dat het gevoel dat ik had, niets afdoet aan de enorme liefde die ik voor mijn kinderen heb. Ik wilde ze meer dan wat dan ook in de wereld en dat is wat uiteindelijk telt.

Maar het is ook normaal – en acceptabel – dat je niet elke stap van dat proces leuk hoeft te vinden.